Zasady mistrzostwa świata 2026: co musisz wiedzieć o kwalifikacjach?

MŚ 2026 to impreza, która zdominuje cały przyszły rok. Mało jest wydarzeń, która tak bardzo emocjonują międzynarodową publikę. Co należy wiedzieć o rozgrywkach mistrzostw świata 2026? Ile drużyn zagra w fazie grupowej? Czy da się awansować poprzez zmagania Ligi Narodów UEFA? Czy reprezentacja Polski trafi do turnieju finałowego?

Reprezentacja polski w eliminacjach

Nie jest tajemnicą, że Biało-czerwoni chcieliby wywalczyć bezpośredni awans na mistrzostwa świata 2026. Eliminacje w strefie UEFA nie należą jednak do najłatwiejszych, tym bardziej że awans na mundial wywalczą tylko zwycięzcy grup eliminacyjnych. Zespoły z drugich miejsc wystąpią w barażach, których stawką również będą miejsca na MŚ 2026 – ale trzeba się będzie jeszcze napocić.

Sytuacja wygląda bowiem tak, że w ramach strefy UEFA jest dwanaście grup eliminacyjnych. W połowie z nich rywalizację odbywa pięć zespołów, a w drugiej połowie – są po cztery drużyny. Zasady są jednak wszędzie takie same – zwycięzcy grup na mistrzostwa świata, ekipy z drugich miejsc do baraży. Polska występuje w grupie G, gdzie gra pięć zespołów. Są to – prócz Biało-czerwonych oczywiście – Holandia, Finlandia, Litwa oraz Malta. Faworyt jest więc dosyć oczywisty, a został wyłoniony w ćwierćfinałach Ligi Narodów. Przegrany meczu Hiszpania – Holandia miał trafić do grupy D i jak widać, padło na “Oranje”. W eliminacjach zazwyczaj jest tak, że najlepsze drużyny to główni kandydaci do miana tytułu zwycięzcy grup, stąd w tym przypadku Holendrzy są na czele. Nie może więc dziwić, że reprezentacja Polski celuje w drugie miejsce.

A co jeśli Polska skończy na trzecim miejscu albo niżej? Wtedy będzie jeszcze furtka Ligi Narodów dla drużyn z najlepszym rankingiem tychże rozgrywek. W barażach zagrają najlepsze drużyny z poszczególnych dywizji, które nie zajęły pierwszej ani drugiej lokaty w grupie. Dla Polski jednak szanse na taki scenariusz nie są zbyt optymistyczne, ponieważ w Lidze Narodów spadli z dywizji A, co oznacza, że w zestawieniu tych reprezentacji jej pozycja jest bardzo słaba. Reasumując jednak – z Ligi Narodów w barażach zagrają cztery drużyny, co w połączeniu z dwunastoma “wiceliderami” pozwoli utworzyć cztery ścieżki na zasadzie półfinały/finał. Zwycięzcy każdego finału awansują do fazy grupowej MŚ 2026. Czy reprezentacja Polski znajdzie się w tym gronie?

Kwalifikacje do mistrzostw świata

Każdy kontynent świata ma własny system eliminacji, przez które poszczególne reprezentacje mogą wywalczyć awans na mundial 2026 w Ameryce Północnej. Wszystko zależy od liczby drużyn, ich realnej siły, ale także kwestii geograficznych. Przykładowo w Oceanii, która jest porozrzucana na wysepkach Pacyfiku, eliminacje odbywają się w ramach miniturniejów, których gospodarzem jest konkretna reprezentacja. Tam zresztą już wszystko wiadomo, bo na mundial pojedzie Nowa Zelandia, a w barażach interkontynentalnych wystąpi… Nowa Kaledonia.

Jak się rozkłada podział miejsc na mistrzostwach świata wg kontynentów? Jest on następujący:

16 miejsc dla Europy (UEFA)

9 miejsc dla Afryki (CAF)

8 miejsc dla Azji (AFC)

6 miejsc dla Ameryki Południowej (CONMEBOL)

6 miejsc dla Ameryki Północnej, w tym trzech gospodarzy (CONCACAF)

1 miejsca dla Oceanii

2 miejsca dla najlepszych zespołów w barażach interkontynentalnych

Kolejną kwestią jest jeszcze to, kto będzie mógł zagrać w ów barażach interkontynentalnych. Wszystko jest zależne od eliminacji na danym kontynencie i systemu, który sobie wymyśliła jego federacja. FIFA nie ma tu nic do tego, choć oczywiście akceptuje konkretne przepisy. Warto tu nadmienić, że w takim play offie nie zagra… żaden zespół z Europy. Mogą tam wystąpić przedstawiciel Oceanii (wspomniana Nowa Kaledonia), Afryki, Azji, Ameryki Południowej oraz – co ciekawe – dwie drużyny z Ameryki Północnej.

Baraże interkontynentalne

Format barażu interkontynentalnego jest nieco skomplikowany. Zagra w nim sześć zespołów, które będą podzielone na dwie ścieżki po trzy ekipy. Mimo tego… odbędą się tam półfinały, a zagrają w nich drużyny z najniższym rankingiem FIFA. Dwie najwyżej notowane (można spekulować, że będzie to ktoś z Ameryki Południowej) od razu będą rozlosowane do finału. Zwycięzcy finałów wywalczą awans na turniej MŚ 2026.

Jakie drużyny wywalczały awans na mundial w poprzednich barażach interkontynentalnych? Należy mieć na uwadze, że wtedy system barażowy był inny, bo do turnieju finałowego koniec końców dostawało się mniej zespołów. Aczkolwiek w XXI wieku zawsze w ten sposób awans wywalczały dwie drużyny. Co ciekawe w przeszłości udział w tych zmaganiach brały zespoły europejskie, a ostatnim, który w ten sposób dostał się na MŚ, była Irlandia w 2002. Wtedy też po raz pierwszy do mistrzostw świata awansowały przez baraż interkontynentalny wchodziły dwie reprezentacje. Pierwszy baraż tego typu odbył się w 1958, a jego beneficjentem była Walia. Kolejno awans wywalczały:

2022 – Australia, Kostaryka

2018 – Australia, Peru

2014 – Urugwaj, Meksyk

2010 – Urugwaj, Nowa Zelandia

2006 – Australia, Trinidad i Tobago

2002 – Urugwaj, Irlandia

1998 – Iran

1994 – Argentyna

1990 – Kolumbia

1986 – Szkocja

1982 – nie odbył się

1978 – Węgry

1974 – Chile

1970, 1966 – nie odbył się

1962 – Hiszpania, Jugosławia, Meksyk

1958 – Walia

System rozgrywek na Mundialu 2026

Turniej mistrzostw świata 2026 po raz pierwszy w historii odbędzie się w trzech krajach. Gospodarzami Mundialu 2026 będą Stany Zjednoczone, Meksyk oraz Kanada. Po raz pierwszy w historii w mundialu udział weźmie aż 48 drużyn, które zostaną podzielone na czterozespołowe grupy, których – jak łatwo policzyć – będzie dwanaście. Do fazy pucharowej przejdą z fazy grupowej najlepsze drużyny z każdej grupy, ale także ekipy z drugich lokat. Dalszy udział w ramach turnieju finałowego będzie także miało osiem najlepszych drużyn z trzecich miejsc, co jest największą nowością. Potwierdziła to już rada FIFA oraz szef FIFA Gianni Infantino.

Jako że liczba drużyn awansujących dalej będzie większa, to i faza pucharowa nieco się rozrosła. Udział w niej wezmą 32 drużyny, które rywalizację będą kontynuować w ramach tradycyjnego play-offu. Zostaną podzielone w pary, a zwycięzcy meczów awansują dalej i dalej – aż do finału. Mundial w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Meksyku odbędą się od 11 czerwca 2026 do 19 lipca 2026.